Σύντροφε.
Πάνε χρόνια από τότε που άρχισα να σε ψάχνω. Τόσα που και να τα μετρήσω δεν έχει σημασία καμιά. Αμούστακο παλληκαράκι ήμουν τότε, την πρώτη φορά που σ’ ένιωσα αμυδρά να ξεγλιστράς από σελίδα σε σελίδα σε κείνο το παχύ βιβλίο, το κόκκινο, δεμένο με σκληρό εξώφυλλο και χρυσά γράμματα στη ράχη. ΟΔΥΣΣΕΙΑ – ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ έγραφε.
Βασιλιάς αδικημένος ήσουν για μια στιγμή, σύντροφος στο κουπί την άλλη. Τη μια γινόσουν σκώληκας, και τα ‘βαζες με το Θεό σε μαρμαρένια αλώνια, την άλλη τροβαδούρος να μας λες για της ψυχής το σθένος. Κι ύστερα, χωρίς ντροπή, χωρίς συμπόνια, συνέχισες να κρύβεσαι, από χρόνο σε χρόνο, από βιβλίο σε βιβλίο. Παίξαμε το κρυφτό κοντά τριάντα χρόνια, και πρόθυμοι ήταν πάντα οι συγγραφείς, κρυψώνα να σου δίνουν. Κι εγώ τη μια παράφρονας, την άλλη πεισμωμένος, έτρεχα στο κατόπι σου, ψάχνοντας τη σκιά σου.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, μιας μέρας στην πλατεία, όπου χαλούσε ο κόσμος στους καπνούς και τη φωτιά του πλήθους. Εκείνη τη στιγμή, που τυφλωμένος και άπνοος, έτρεχα αλαλιασμένος, και συ με τράβηξες κοντά, το δρόμο να μου δείξεις. Καθάρισες τα μάτια μου και μια κουβέντα μου πες. «Από δω σύντροφε».
Λυτρώθηκα.
Σε βρήκα επιτέλους.
Σύντροφε.
Short Url: http://wp.me/p2tMSd-2I
Ταξικός πόλεμος ή κρίση θεσμών;
Μέσα στον ορυμαγδό των ημερών μας, και κάτω από την πίεση των πιο ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων που είδε η χώρα από την μεταπολίτευση, παρατηρούμε μια πολύ σοβαρή μετάπτωση της «αριστερής» θεώρησης και φρασεολογίας προς τον φιλελευθερισμό και τα αστικά δημοκρατικά προτάγματα. Η κλασσική ταξική ανάλυση των κοινωνικών ισορροπιών, η αποτίμηση των εργατικών αγώνων και η ενεργός συμμετοχή στο Λαϊκό κίνημα έχουν πλέον παραχωρήσει τη θέση τους σε μια αστική προσέγγιση του κοινωνικού δικαίου, με γνώμονα την «ορθή» λειτουργία του κοινοβουλευτισμού αλλά και της «ανεξάρτητης» αστικής δικαιοσύνης. Η ταξική πάλη έχει μόνο νόημα ως «ειρηνικές» διεκδικήσεις ενός «καλύτερου» αστικού περιβάλλοντος.
Το μεγάλο φάσμα της κριτικής των «αριστερών», επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στο παραπάνω δίπολο, αντλώντας το ιδεολογικό της υπόβαθρο περισσότερο από την αστική επανάσταση και το διαφωτισμό παρά από τις σοσιαλιστικές θεωρήσεις του Μαρξ.
Ανούσιες αναλύσεις και κριτικές στον τρόπο που ασκείται ο κοινοβουλευτικός έλεγχος (ή δεν ασκείται), στην αδυναμία (ή απροθυμία) της αστικής δικαιοσύνης να επιβάλει «σωστά» το γράμμα του νόμου ή τέλος πάντων αυτό που εμείς καταλαβαίνουμε ως σύμφωνο με το νόμο. Συχνά πυκνά, γίνεται και επίκληση του νόμου και του τύπου για να αναδειχθεί η «λάθος» λειτουργία των θεσμών, ακόμα και η αναφορά σε άλλες χώρες, όπου κατά την «αριστερά» μας, οι θεσμοί λειτουργούν καλύτερα απ΄ ότι εδώ.
Λοιπόν, αγαπητοί μου ρεφορμιστές και εν δυνάμει μικροαστοί, σας έχουμε νέα. Ούτε οι θεσμοί, ούτε τίποτα δεν λειτουργεί λάθος. Όλα λειτουργούν όπως ακριβώς πρέπει να λειτουργούν. Κι αν σας φαίνεται διαφορετική η λειτουργία τους από χώρα σε χώρα, αυτό δεν οφείλεται στο διαφορετικό επίπεδο ποιότητας των θεσμών, αλλά στις ελαφρά διαφορετικές ανάγκες του συστήματος που πρέπει να εξυπηρετήσουν οι θεσμοί, ανάλογα με το επίπεδο υποταγής της κάθε κοινωνίας. Κάθε αστική ανάγνωση στη βασική λειτουργία των θεσμών, είναι προσχηματική και αποσκοπεί στον περεταίρω αποπροσανατολισμό των όποιων θυλάκων αντίστασης στο σύστημα μπορεί να ενυπάρχουν στο κοινωνικό σύνολο.
Με λίγα λόγια, η άποψη πως το σύστημα μπορεί να αλλάξει προς όφελος του λαού εφόσον «βελτιωθεί» η λειτουργία των θεσμών του, μάλλον προσχηματική είναι. Οι θεσμοί λειτουργούν πάντα σωστά, για τις κατά περίπτωση ανάγκες της άρχουσας τάξης. Είναι δικοί τους θεσμοί, δομημένοι μέσα σε ένα συγκεκριμένο σύστημα και με μόνο σκοπό την ομαλή λειτουργία του συστήματος. Και λέγοντας ομαλή λειτουργία, έρχομαι στο άλλο μεγάλο αγκάθι της «αριστερής» σκέψης. Ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης και εντατικοποίησης της ανθρώπινης εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο, η ανεργία, η φτώχια, η έλλειψη κοινωνικών παροχών, η περιθωριοποίηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού, παρουσιάζονται ως «συστημικές ανωμαλίες» και ως τέτοιες πλέον μπορούν να αντιμετωπισθούν με την βελτίωση των θεσμών. Όμως, ας μη γελιόμαστε, κάθε άλλο παρά ως ανωμαλίες μπορούν να χαρακτηριστούν τα παραπάνω. Μάλλον συστημικά εργαλεία υποταγής και χειραγώγησης είναι. Απαραίτητα από καιρό σε καιρό στο σύστημα για τη διατήρηση όχι μόνο της κερδοφορίας του, αλλά και της ίδιας της ύπαρξης του. Είναι το ίδιο χρήσιμα εργαλεία στα χέρια των κεφαλαιοκρατών, όσο και τα φαινομενικά αντίθετα τους, όπως το κοινωνικό κράτος, η αξιοκρατία, η καταναλωτική ευμάρεια, η νομιμότητα και άλλα πολλά.
Έτσι, η «αριστερά» περνά στο ρόλο της αστικής αντιπολίτευσης, υιοθετώντας κάθε αστικό στερεότυπο και οικειοποιούμενη κατά κόρον όλη την αστική ιδεολογική πλατφόρμα και φρασεολογία, παρασύροντας όλο και μεγαλύτερα κομμάτια του λαϊκού κινήματος, σε μια ύπουλη και ψευδεπίγραφη αντίληψη που τελικά οδηγεί στην υποταγή και την ήττα.
Ένα κλασσικό παράδειγμα της «αριστερής» υποταγμένης σκέψης, είναι μια θέση πάνω στο δίλλημα «Είναι ηθικό ότι είναι και νόμιμο;». Για τους καπιταλιστές, το δίλλημα είναι επίπλαστο, μιας και η δικαιοσύνη τους ανήκει, και όσον αφορά την ηθική, η μόνη που αποδέχονται είναι αυτή που πηγάζει από το δίκαιο του ισχυρότερου. Η «λογική» αστική προσέγγιση που ασπάζεται η «αριστερά» είναι πως «σε κάθε ευνομούμενο περιβάλλον, ότι είναι νόμιμο, είναι και ηθικό» Αυτό προϋποθέτει φυσικά στην ανάλυση τους, την ιδέα της ανεξάρτητης δικαιοσύνης και της ισονομίας των πολιτών.
Η δική μας προσέγγιση όμως πρέπει να είναι διαφορετική. Ξεκινώντας από την δυνατότητα νομοθετικού έργου και εξετάζοντας ποιος την έχει και ποιος την ελέγχει, απαντάμε πως «ότι είναι νόμιμο σε μια αστική κοινωνία, είναι εξ ορισμού ανήθικο», ακόμα και αν ίσχυε η ισονομία και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Μόνος ηθικός νόμος, είναι ο νόμος που θεσμίζεται συλλογικά, και που δεν θέτει εαυτόν (ο νόμος), πάνω από βασικές ανθρώπινες αξίες, όπως η ελευθερία, η αξιοπρέπεια, η ισότητα και το αναφαίρετο δικαίωμα στη διαβίωση, τη στέγαση, τη εκπαίδευση, την υγεία, τη δημιουργία κ.α. Για όλα αυτά δεν χρειάζεται κανένας νόμος, καμιά ρύθμιση, κανένας θεσμός. Είναι αυτονόητα για κάθε ελεύθερο άνθρωπο και κάθε ελεύθερη κοινωνία. Κάθε προσπάθεια νομοθετικής ρύθμισης αυτών, οδηγεί στον περιορισμό τους.
Η απόλυτη ευθύνη πάντως βαραίνει αποκλειστικά τον ίδιο το λαό, και την δική του αδυναμία αυτοοργάνωσης και δυναμικής αντίδρασης, όχι απέναντι στα «αντιλαϊκά» μέτρα, αλλά απέναντι στο απάνθρωπο καπιταλιστικό σύστημα και τις αστικές του δομές. Και μια πρώτη κίνηση απελευθέρωσης του κινήματος, θεωρώ πως είναι η κατάδειξη του συστημικού χαρακτήρα κάθε «αριστερής» προσέγγισης, κάθε τυπολατρείας και νομολαγνίας, που ευαγγελίζεται ως φορέας αλλαγής, αλλά και κάθε αναγνώρισης της όποιας νομιμότητας κάθε αστικού θεσμού.
Είναι καιρός, όλες οι αντικαπιταλιστικές δυνάμεις του κινήματος, να ενώσουν τις δράσεις τους και να εντάξουν από την αρχή στο πολιτικό τους λόγο, μια πραγματική επαναστατική φρασεολογία, δηλώνοντας απερίφραστα την ανάγκη μιας επαναστατικής προοπτικής για την απελευθέρωση του ανθρώπου. Είναι καιρός, όσοι ονειρεύονται μια κοινωνία ανθρώπων και όχι αρπακτικών, να συσπειρωθούν σε μια προσπάθεια αφύπνισης και απελευθέρωσης του κινήματος από τις ψευδαισθήσεις και τους ρεφορμισμούς. Οφείλουμε να συνθέσουμε και να δημιουργήσουμε εκείνες τις συνθήκες, στις οποίες θα ανθίσει ένα πραγματικά αντικαπιταλιστικό κίνημα.
Short Url: http://wp.me/p2tMSd-2y
Μερικές σκέψεις για το Αναρχικό κίνημα.
Η ανεργία και τα αλλεπάλληλα εισπρακτικά μέτρα των νεοφιλελεύθερων επιλογών της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής, έχει σπρώξει το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας στα όρια της φτώχιας και της απογοήτευσης. Ένα μέρος αυτών, άρχισε δειλά τα τελευταία χρόνια να κινητοποιείται διεκδικώντας, κυρίως τα χαμένα τους προνόμια και την πρότερη οικονομική τους «άνεση». Οι κινηματικές τους διέξοδοι όμως, είτε μέσω των συστημικών ηγεσιών του διεφθαρμένου και αστικού κατά βάση συνδικαλιστικού τους κινήματος, είτε μέσω των θεσμικών κομμάτων της συμβιβασμένης αριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας, κάθε άλλο παρά γόνιμες είναι.
Οι προσχηματικές εικοσιτετράωρες απεργίες, οι παραδοσιακοί περίπατοι διαμαρτυρίας μπροστά από τη Βουλή αλλά και η ψευδής ελπίδα αλλαγής μέσω των αστικών εκλογών, οδήγησαν το όποιο κινηματικό υποκείμενο στην απογοήτευση και την απραξία. Τα «σοσιαλιστικά» και «κομουνιστικά» κελεύσματα δεν έχουν απήχηση, και το όραμα της μελλοντικής κοινωνίας όπως περιγράφεται στα προγραμματικά κείμενα των μεγάλων θεωρητικών, μάλλον δεν συγκινεί αρκετούς ώστε να διαμορφωθεί ρεύμα αλλαγής. Η ξύλινη γλώσσα, οι διάφοροι φιλοσοφικοί, οικονομικοί και κοινωνιολογικοί όροι των αναλύσεων, μάλλον απωθούν τον απλό άνθρωπο παρά τον έλκουν κοντά στην επαναστατική προοπτική του επαναπροσδιορισμού του κοινωνικού και οικονομικού μοντέλου της κοινωνίας.
Ειδικά τώρα, που η καπιταλιστική κρίση, εντείνει και την φτωχοποίηση αλλά και την ωμή καταστολή της εργατικής τάξης και των αγώνων της, η αναγκαιότητα της ακόμα βαθύτερης σύνδεσης του Αναρχικού κινήματος με τους Λαϊκούς αγώνες φαίνεται πιο καθαρά.
Αλλά τι είναι η Αναρχία; Τι είναι το Αναρχικό κίνημα;
Κατ’ αρχάς, το αναρχικό κίνημα σήμερα δεν μπορεί να είναι μια στείρα ανάγνωση κλασσικών κειμένων και αναλύσεων, ούτε μια δοσμένη επαναστατική συνταγή και σίγουρα δεν μπορεί να είναι μια πρωτοπορία πεφωτισμένων.
Το αναρχικό κίνημα, είναι εκείνο το κίνημα που κεντρικό του πρόταγμα, έχει την κατάργηση σε κάθε μορφή βίας και εκμετάλλευσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Την κατάργηση κάθε μορφής εξουσίας και την πραγματικά ελεύθερη αυτοδιεύθυνση των ανθρώπων.
Δεν είναι όμως τόσο σημαντικό ποια κοινωνία περιγράφεται έτσι αλλά τι είναι για έναν άνθρωπο σήμερα, μέσα στον καπιταλισμό. Αυτό είναι το πραγματικό ερώτημα. Αυτό είναι που αν απαντηθεί επαρκώς, μπορεί να αποτελέσει και την σύνδεση του αναρχικού κινήματος με τους ευρύτερους κοινωνικούς αγώνες. Αυτό που θα καταφέρει να εμπνεύσει σε νέους αγώνες, πιο μαζικούς και πιο δυναμικούς. Μόνο η ειλικρινής και ξεκάθαρη στάση μας απέναντι στα προβλήματα του λαού μπορεί να φανερώσει την όποια δυναμική μπορεί να κατακτήσει το λαϊκό κίνημα.
Και αυτό γιατί είναι το μόνο κίνημα που δεν υπόσχεται τίποτα, που δεν κουβαλάει κανένα έτοιμο μοντέλο διαχείρισης, που δεν μεταφέρει κανένα συστημικό στερεότυπο από το σήμερα στο αύριο. Με λίγα λόγια το αναρχικό κίνημα, αποσκοπεί στην ανατροπή του καπιταλισμού και στην δημιουργία εκείνων των συνθηκών, όπου η νέα κοινωνία μόνη της και ελεύθερα θα μπορέσει να δημιουργήσει όλους τους θεσμούς και τις δομές που είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση της ελευθερίας, της ισότητας και της αξιοπρέπειας της ζωής.
Θα ήταν αναντιστοιχία να θεωρήσουμε πως αυτές οι δομές είναι δυνατόν να προβλεφθούν σε ικανό βαθμό σήμερα και να περιγραφούν επακριβώς, κληροδοτώντας στην νέα κοινωνία ένα έτοιμο σχέδιο δόμησης – συγκρότησης. Ως αναρχικοί που ζούμε μέσα στον καπιταλισμό, επηρεασμένοι από τα καπιταλιστικά στερεότυπα και κουβαλώντας όλα τα ηθικοπλαστικά χαρακτηριστικά μιας εξουσιαστικής κοινωνίας, δεν έχουμε την απαραίτητη καθαρότητα συνείδησης και την απαιτούμενη ελευθερία σκέψης ώστε να αποτολμήσουμε μια προεξόφληση της εικόνας μιας μελλοντικής κοινωνίας χωρίς να μεταφέρουμε στερεότυπα και εξουσιαστικές δομές.
Μόνο μια πραγματικά ελεύθερη κοινωνία, με μέλη που βίωσαν την ελευθερία, μπορεί να αυτοθεσμιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίσει την αυτοδιάθεση και την ισότητα ανάμεσα στα μέλη της.
Αυτή την αλήθεια λοιπόν πρέπει να κοινωνήσουμε, αυτή την παραδοχή των πιο αθώων προθέσεων. Καμιά γραμμή, κανένα σχέδιο, τίποτα ορισμένο από εμάς δεν θα ισχύσει αύριο. Μόνο η αγάπη για τον άνθρωπο, η φλόγα για την ελευθερία και την απαραίτητη για την απόκτηση της επανάσταση. Την απόλυτη εμπιστοσύνη στον άνθρωπο να αποφασίσει ελεύθερα για το μέλλον του. Η κατάκτηση αυτής της ελευθερίας, περνάει μέσα από την καταστροφή όλων των θεσμών του Καπιταλισμού, μέσα από την κατάργηση κάθε περιορισμού στην ελεύθερη σκέψη και βούληση. Το αναρχικό κίνημα μέσα στον καπιταλισμό, έχει μόνο έναν σκοπό. Την επανάσταση και την κατάργηση της εξουσίας και κατά συνέπεια την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στους ανθρώπους, μέσα από την δημιουργική σύνθεση των οραμάτων όλων μας.
Και ο καλύτερος τρόπος για να πετύχουμε, είναι να αναλάβουμε σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο τις ευθύνες μας απέναντι στο κίνημα. Να καταφέρουμε να περάσουμε από την θεωρητική και κινηματική μας ενασχόληση στην βιωματική σχέση με την αναρχία. Πρέπει ασταμάτητα να παλεύουμε για την ακόμα βαθύτερη αποδοχή της ως τρόπο ζωής. Να σκεφτόμαστε πάντα, πως κάθε μας πράξη όχι μόνο κρίνεται αλλά και χαρακτηρίζει ένα ολόκληρο κίνημα. Είμαστε και πρέπει να είμαστε κάθε στιγμή παράδειγμα και έμπνευση για τους άλλους. Άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο όλοι συμβάλουμε με τη στάση μας, την φλόγα που μας κατακαίει τη ψυχή και τα οράματα που μοιραζόμαστε, στο να έρθει ο εργάτης και ο άνεργος, ο απλός άνθρωπος ένα βήμα πιο κοντά στο πιο όμορφο όνειρο της ανθρωπότητας.
Πολλοί «σύντροφοι» έχουν παρεξηγήσει τρομερά την ατομικότητα και την δήθεν ελευθερία της. Βιώνουν την αναρχική ιδέα μέσα από ένα άρρωστο εγωιστικό και αποπροσανατολιστικό για το κίνημα πρίσμα. Συκοφαντούν με τη στάση τους την ίδια την αναρχική θεώρηση, και μάλιστα το κάνουν επικαλούμενοι ακριβώς αυτή τη θεώρηση. Υποβιβάζουν τους κοινωνικούς αγώνες σε φάρσες και αστεϊσμούς και συχνά στο όνομα της διαφορετικότητας πέφτουν στην ίδια συστημική παγίδα της αρνητικής προπαγάνδας. Θύματα του άκρατου ατομικισμού και του life style αναρχισμού, λειτουργούν ως αναχώματα στο σύστημα, ως εκούσιοι σύμμαχοι του.
Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε ότι όσο ζούμε στον καπιταλισμό, δεν είμαστε ελεύθεροι, ούτε αυτοδιάθεση έχουμε και αν θέλουμε να τα κατακτήσουμε, δεν χωράνε αντικινηματικές συμπεριφορές. Οι ατομικές μας επιλογές, δεν μπορεί στο όνομα της αυτονομίας να είναι βλαπτικές για το κίνημα. Πρέπει επίσης να καταλάβουμε, πως μόνο μέσα από μια πλατιά οριζόντια οργάνωση έχουμε ελπίδες να συσπειρώσουμε δίπλα μας το εργατικό κίνημα , να εμπνεύσουμε σε κινηματική δράση και να αποδείξουμε πως πράγματι, κύριο μας μέλημα είναι η επανάσταση σε αντίθεση με τα συμβιβασμένα αριστερά κόμματα που απλά προτείνουν την ενδοκαπιταλιστική διαχείριση.
Short URL: http://wp.me/p2tMSd-2a
Πώς να τρομάξετε τον κόσμο.
Ερρίκο Μαλατέστα – Ρεφορμισμός
Ερρίκο Μαλατέστα |